Michael Dembinski z Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej ocenia potencjalne skutki Brexitu dla polskich przedsiębiorców i eksporterów.
Jak wyjście Anglii z Unii Europejskiej może wpłynąć na jej wymianę gospodarczą z Polską?
Przez ostatnie kilka lat Wielka Brytania była drugim najważniejszym rynkiem eksportowym dla Polski. W tym roku sytuacja uległa jednak zmianie, a wymiana handlowa między oboma krajami znacząco osłabła. Wynika to z tego, że przedsiębiorcy nie wiedzą, czego mogą się spodziewać: kiedy i w jaki sposób dojdzie do Brexitu. W momencie uruchomienia Artykułu 50. Traktatu Lizbońskiego, Wielka Brytania będzie miała dokładnie dwa lata, żeby wynegocjować wyjście ze struktur unijnych. Jednocześnie odbywają się negocjacje dotyczące zasad handlowych, które będą obowiązywać po Brexicie. Biorąc pod uwagę, że Wielka Brytania dysponuje niewielką liczbą negocjatorów handlowych, rozmowy te zostaną zapewne mocno rozciągnięte w czasie. Jeśli wspomniany przeze mnie Artykuł zostanie uruchomiony pod koniec marca 2017 roku, w marcu 2019 roku Wielka Brytania wystąpi z Unii. Na pewno nie wejdzie jednak w życie żaden traktat dotyczący wolnego handlu między UE a Wielką Brytanią, będą zatem obowiązywać taryfy wprowadzone przez WTO (World Trade Organization).
Od czego zależy termin uruchomienia wspomnianego Artykułu Traktatu Lizbońskiego?
Od decyzji brytyjskiego Sądu Najwyższego. W styczniu ogłosi on swój wyrok w tej sprawie, po apelacji od decyzji Wysokiego Sądu, którą złożył Rząd. Wysoki Sąd ogłosił bowiem, że to Parlament, a nie Rząd, musi zadecydować o tym kiedy i na jakich warunkach uruchomić omawiany przez nas Artykuł. Jeżeli Najwyższy Sąd orzeknie, że sprawą ma zająć się Parlament, sytuacja mocno się skomplikuje, ponieważ 74% posłów jest przeciwnych Brexitowi. Referendum przeprowadzone wśród obywateli także nie przyniosło jednoznacznej odpowiedzi: 51,9% głosujących opowiedziało się za wyjściem z Unii, 48,1% za pozostaniem. Wiadomo też, jak wygląda to pod względem demograficznym: ludzie, którzy mają powyżej sześćdziesięciu lat, w większości głosowali za wystąpieniem, natomiast młodzi odwrotnie. Dlatego też te proporcje mogą się w ciągu kilku lat zmienić.
Jakie skutki dla brytyjskiego PKB będzie miało opuszczenie struktur UE?
PKB spadnie, to nie ulega wątpliwości. Pytanie brzmi tylko o ile. Z tego co wiem, może to być od 5 do 9 procent. Jest to w dużej mierze uzależnione od samego Brexitu, to znaczy od tego, czy będzie on „miękki” czy „twardy”.
Co Polacy najczęściej eksportują do Wielkiej Brytanii?
Przede wszystkim samochody i części do nich, żywność, meble, produkty stolarki budowlanej, wyposażenie wnętrz, chemię, farmaceutykę i kosmetykę. Wszystkie te branże są objęte cłem. Jak Brexit wpłynie na konkurencyjność polskich eksporterów – tego jeszcze nie wiemy.
Czy Brexit utrudni działalność polskim przedsiębiorcom, działającym lub chcącym rozpocząć działalność w Anglii?
Eksporterzy, którzy zawarli kontakty zanim doszło do Brexitu, mogą być spokojni, dla nich nic się nie zmieni. Natomiast polskie firmy, które zastanawiały się nad wejściem na brytyjski rynek, szukają teraz innych kierunków ekspansji albo czekają na rozwój wydarzeń. Warto jednak zaznaczyć, że duża część gospodarki Wielkiej Brytanii jest napędzana właśnie przez migrantów. Co czwarty biznes zakładany jest przez obcokrajowca, wśród których Polacy znajdują się w ścisłej czołówce. Polscy przedsiębiorcy bardzo cenią łatwość prowadzenia firmy w na wyspach. To bardzo przyjazny rynek, łatwo założyć spółkę, zatrudniać pracowników, płacić podatki, czy dostać pozwolenie na budowę. I tak na pewno pozostanie, nawet jeśli faktycznie dojdzie do Brexitu.
Rozmawiał: Filip Bernat
