Pod koniec lutego w Muzeum Pana Tadeusza odbędzie się wystawa czasowa, która będzie zbiorem fotografii przedstawiających Tadeusza Różewicza. Autorem dwudziestu pięciu prac wielkoformatowych jest Adam Hawałej – jeden z najbardziej znanych wrocławskich fotoreporterów.
Adam Hawalej.jpg mat. prasowe
Adam Hawałej fotografował Tadeusza Różewicza przez blisko trzydzieści lat. Pierwsze zdjęcie zrobił mu w roku 1986 w biurze sekretarza literackiego Teatru Polskiego, ostatnie w 2014 podczas prób Białego małżeństwa w Teatrze Współczesnym. Fotografował go w momentach prywatnych i służbowych. Jako jedyny fotograf towarzyszył mu podczas prób Kartoteki rozrzuconej reżyserowanej przez samego Różewicza, w trakcie wymyślonego przez poetę happeningu Śmietnik, podczas spacerów we wrocławskim ogrodzie zoologicznym i na Jatkach przy pomniku Ku Czci Zwierząt Rzeźnych. Był obecny z aparatem w momentach dla twórcy szczególnie uroczystych, jak dzień, w którym Różewicz otrzymał doktorat honorowy Akademii Sztuk Pięknych, podczas spotkań z Czesławem Miłoszem i Günterem Grassem.
Fotografie prezentowane na wystawie to opowieść o życiu Tadeusza Różewicza zawierająca się między pierwszym i ostatnim zdjęciem zrobionym mu przez Adama Hawałeja.
Na wernisaż połączony z oprowadzaniem autorskim po wystawie zapraszamy w czwartek 28 lutego 2019 o godzinie 17.00, wstęp wolny. Wystawa potrwa do 19 maja 2019.
Adam Hawałej o Tadeuszu Różewiczu:
Tadeusz Różewicz fotografów zasadniczo nie lubił, albo udawał, że nie lubi. Dlatego nigdy nie zrobiłem mu typowej sesji. Moje zdjęcia powstawały spontanicznie i dobrowolnie, przy okazji rozmów, wspólnych spacerów. Całe nasze wspólne fotografowanie było odpowiedzią na impuls. Niechętnie uczestniczył w spotkaniach, nie znosił tłumu. Miał jednak w sobie coś niepowtarzalnego – spojrzenie, od którego biło ciepło i bezpośredniość. Fotografowałem go takim, jakim był – zwykłym człowiekiem.
Poznaliśmy się w 1986 roku. Moja przyjaciółka Maria Dębicz zaproponowała mi, żebym sfotografował Różewicza w jej biurze w Teatrze Polskim. Pokój był bardzo mały, Różewicz siedział zapadnięty w głębokim fotelu, tyłem do okna. Na zdjęciu zrobionym pod światło widać byłoby jedynie jego sylwetkę, dlatego poprosiłem, żeby stanął na tle szafy. Wziął do ręki szklankę. Nie wiem, dlaczego to zrobił. Tak się poznaliśmy i tak wykonałem jego pierwsze zdjęcie – portret ze szklanką.
W 1989 roku zadzwonił do mnie i powiedział tylko: „Niech pan weźmie aparat i do mnie przyjedzie”. Kiedy wszedłem do jego mieszkania przy ulicy Januszowickiej, właśnie się ubierał. Miał dwa różne buty, w jeden wpuszczoną nogawkę spodni. Płaszcz zapiął krzywo, na dłonie wsunął dwie różne rękawiczki – skórzaną i dzierganą na drutach. Zdawałem sobie sprawę, że to rodzaj teatru. Wziął kubły ze śmieciami i torbę papierową z nadrukiem Państwowego Instytutu Wydawniczego. Wchodził między śmietniki, wysypywał zawartość kubłów, coś wyciągał. Fotografowałem, nie odzywaliśmy się do siebie. Potem usiadł na ławce i zaczęliśmy się z tego śmiać.
Po raz ostatni fotografowałem Tadeusza Różewicza na próbie Białego małżeństwa. Byłem tam jedyną osobą z aparatem, nie zgodził się na nikogo innego. Scenę oświetlała tylko jedna żarówka – było ciemno jak w grobie. Zrobiłem kilka zdjęć, kiedy powiedział: „Panie Adamie, tylko proszę tak fotografować, żeby nie było widać łysiny”.
Adam Hawałej – fotograf, fotoreporter. Urodził się w 1945 roku w Turce nad Stryjem, mieszka we Wrocławiu. W 1966 roku rozpoczął pracę jako fotograf w Biurze Miejskiego Konserwatora Zabytków we Wrocławiu. W 1972 został fotoreporterem Centralnej Agencji Fotograficznej, a po jej likwidacji Polskiej Agencji Prasowej, gdzie pracował do 2012 roku. Zajmował się głównie fotografią prasową w regionie Dolnego Śląska, dokumentował także wydarzenia w kraju i poza jego granicami. Przez wiele lat fotografował realizacje teatralne Henryka Tomaszewskiego, Jerzego Grotowskiego, Jerzego Grzegorzewskiego i Tadeusz Różewicza. Jest m.in. autorem albumu z fotografiami teatralnymi Teatr Polski gra (1996), a także wydawnictwa dotyczącego problematyki osób niepełnosprawnych Wrocław bez barier (2006). W 2011 roku opublikował wybór fotografii Tadeusza Różewicza zatytułowany Różewicz, a w 2016 książkę Śmietnik z serią zdjęć dokumentujących happening z 1989 roku.
Muzeum Pana Tadeusza
czynne: wtorek–piątek 9.00–17.00
sobota–niedziela 10.00–18.00
więcej na stronie: www.muzeumpanatadeusza.pl
Materiały prasowe
